Pytania

PYTANIA DO PSYCHOLOGA I PSYCHOTERAPEUTY

Czym się różni psycholog od psychoterapeuty?

Potocznie te dwa terminy psycholog i psychoterapeuta używane są zamiennie. Jest to jednak błąd, ponieważ są to dwie różne profesje.

Psycholog jest absolwentem studiów psychologicznych na poziomie magisterskim. Psychoterapia to tylko jeden z obszarów zainteresowań zawodowych psychologa, obok takich dziedzin jak psychologia kliniczna, biznesu, społeczna, rozwojowa, sportu itp.

Psychoterapeuta jest specjalistą w dziedzinie psychoterapii i niekoniecznie musi być psychologiem. Powinien mieć jednak wykształcenie wyższe, najlepiej humanistyczne ( tj. psychologia, pedagogika, filozofia, medycyna itp.) i ukończoną specjalizację z zakresu psychoterapii, w ramach całościowego wieloletniego  szkolenia, w akredytowanej Szkole Psychoterapii. Długotrwałe szkolenie psychoterapeutyczne zwieńczone jest certyfikatem.

Tak więc psycholog nie zawsze jest psychoterapeutą, a psychoterapeuta nie musi być psychologiem.

Czym jest psychoterapia?

Psychoterapia polega na bardzo osobistej rozmowie z psychologiem/psychoterapeutą i służy lepszemu zrozumieniu siebie, swoich przeżyć, obaw i potrzeb. Dzięki tym rozmowom klient może w nowym, szerszym świetle zobaczyć wszystko to, co stanowi jego trudność i w ten sposób odnaleźć dotąd niedostrzeganą drogę poradzenia sobie z problemami. Może też zbadać i rozpoznać własny wpływ na pojawiające się w jego życiu przeciwności. Takie dostrzeganie swojej odpowiedzialności bywa bardzo bolesne, ale daje możliwość większego decydowania o sobie i wpływania na rzeczywistość. Wzięcie odpowiedzialności za siebie może się przyczynić się do wzrostu zadowolenia z życia i poczucia spełnienia.

Czym psychoterapia nie jest?

Psychoterapia nie jest procesem, który ma zmienić innych np: żoną, matkę, ojca, szefa, czy dzieci. Nie jest doradztwem, gdzie psycholog mówi Ci co masz zrobić i jak masz żyć. Psycholog nie ma „patentu na życie”. Nie jest też wizytą u lekarza, na której dostaniesz tabletkę i od razu poczujesz się lepiej.

Jakie są dostępne formy pomocy psychologicznej ?

Pomoc psychologa może przybierać różne formy – Najczęstsze z nich to porada, interwencja w kryzysie, terapia indywidualna (spotkania jednego pacjenta z psychoterapeutą), terapia grupowa (spotkania zazwyczaj w grupach 6-12 osobowych, prowadzone przez jednego lub dwoje terapeutów), terapia par lub terapia rodzin (w spotkaniu uczestniczy cała rodzina, jej część lub para). Wybór formy pomocy zależy przede wszystkim od charakterystyki problemu, celów do osiągnięcia, jak i od preferencji klienta. Jaka forma pomocy jest najbardziej wskazana ustalamy na wstępnej konsultacji.

Na czym polega konsultacja wstępna z psychologiem, psychoterapeutą?

Pierwszym etapem każdej terapii są konsultacje psychologiczne, dzięki którym można określić przyczynę problemu i wybrać najbardziej skuteczną formę pomocy. Z reguły konsultacje trwają od 1 do 3 spotkań – jest to idealny czas, by sprawdzić, czy dany psycholog/ psychoterapeuta jest odpowiednią osobą. Komfort psychiczny podczas terapii odgrywa kluczową rolę – bez poczucia bezpieczeństwa, zaufania, wzajemnej współpracy, efekty takich spotkań mogą być niesatysfakcjonujące. To właśnie po konsultacji psychologicznej pacjent podejmuje decyzję: czy spotkania będą kontynuowane czy też nie.

Co to jest kontrakt terapeutyczny?

Jeśli odpowiedź klienta po wstępnych konsultacjach  jest pozytywna i skłania się on do podjęcia psychoterapii,  to kolejnym krokiem  w drodze ku pokonaniu problemów jest zawarcie KONTRAKTU TERAPEUTYCZNEGO. W kontrakcie zostają ujęte i omówione najważniejsze zasady oraz ustalenia dotyczące celów i przebiegu terapii. Dzięki takiemu rozwiązaniu działania psychologa są bardziej efektywne, a uczestnik terapii otrzymuje jasne i pełne informacje dotyczące dalszych spotkań. Psycholog powinien wyczerpująco poinformować osobę zainteresowaną podjęciem terapii, czego można się spodziewać w trakcie sesji, kto za co odpowiada, jakie są zasady kontaktu terapeuta- pacjent, jakie realne efekty może przynieść psychoterapia. W kontrakcie omawia  się takie sprawy jak m.in.: cele nad jakimi klient i psycholog będą pracować, terminy oraz częstotliwość spotkań, cenę i zasady regulowania odpłatności za sesje, sposób odwoływania sesji, zasady regulowania płatności za sesje nieodwołane lub odwołane zbyt późno, zasady regulujące kontakt z terapeutą poza ustalonymi sesjami.

Jak wygląda psychoterapia indywidualna?

Psychoterapia indywidualna   polega na rozmowie „w cztery oczy” – psychologa i klienta, opartej na szczerości i bezpośrednim kontakcie. Spotkania terapeutyczne zwane sesjami trwają 50 minut i odbywają się na ogół raz lub dwa razy w tygodniu, o stałej porze, ze stałą częstotliwością. Terapia indywidualna wykorzystuje leczniczą moc bliskiej relacji i samoświadomości,

Ile trwa terapia?

Terapia może trwać od kilku tygodni, czy miesięcy do nawet kilku lat. W zależności od zgłaszanego problemu i celu, jaki stawia sobie pacjent, psycholog proponuje określoną liczbę spotkań (terapia krótkoterminowa) lub w przypadku terapii długoterminowej bliżej nieokreślony dłuższy czas, czyli okres, który na ogół oznacza kilka lat. W pierwszym przypadku celem będzie poradzenie sobie z przejściowym kryzysem, w drugim pokonanie niechcianych objawów wywołujących cierpienie psychiczne lub gruntowne poznanie i przebudowa osobowości.

Kiedy wskazana jest terapia krótkoterminowa?

Terapia indywidualna krótkoterminowa koncentruje się przede wszystkim na bieżących trudnościach lub życiowych kryzysach. Tą metodę stosuje się w przypadku osób, które cierpią po stracie bliskiej osoby, utraciły pracę, zmagają się z chorobą, nie mogą pogodzić się z rozpadem związku, czy syndromem „pustego gniazda”, mają problemy wychowawcze z dziećmi, itp. Terapia indywidualna krótkoterminowa jest również idealnym wsparciem dla osób, które chcą się rozwinąć w sferze osobistej czy zawodowej.

Dla kogo przeznaczona jest terapia długoterminowa?

Terapia indywidualna długoterminowa to forma pomocy psychologicznej, która charakteryzuje się regularnymi sesjami prowadzonymi od roku do nawet kilku lat. Tego typu terapia skierowana jest do osób, które cierpią na poważniejsze zaburzenia psychiczne oraz psychosomatyczne lub mają problemy w obrębie swojej osobowości. Głównym celem terapii długoterminowej jest analiza  dysfunkcyjnych wzorców osobowościowych i próba ich trwałej  zmiany. Zmiana na poziomie osobowości  jest możliwa tylko poprzez silną i długotrwałą relację terapeutyczną. Skuteczność tej formy pomocy zależy od wielu czynników: głębokości i rodzaju zaburzeń psychicznych, jakości kontaktu terapeuta-pacjent, zastosowanych technik, nadziei pacjenta na pokonanie problemów. Rezultatem terapii jest zrozumienie trudnych emocji z przeszłości, czy zdemaskowanie nieprawidłowych schematów emocjonalnych, poznawczych, behawioralnych  i interpersonalnych. Dzięki odkryciu zepchniętych do podświadomości uczuć możliwa jest osobowościowa przemiana pacjenta i polepszenie jego funkcjonowania.
Czy psychologa/psychoterapeutę obowiązuje tajemnica lekarska?

Psycholog/ psychoterapeuta jest zobowiązany do zachowania tajemnicy lekarskiej, co oznacza, że nie wolno mu nikomu ujawniać faktu, że osoba pełnoletnia jest jego pacjentem. Nie ma on prawa   nawet udzielić informacji czy dana osoba była na spotkaniu. Tym samym nie wolno mu także informować nikogo (np. rodziny) o stanie pacjenta/ czy przebiegu terapii. Nawet w przypadku spraw sądowych psychologa obowiązuje tajemnica, chyba że sąd na oddzielnym posiedzeniu postanowi inaczej. Jedyny wyjątek od zasady poufności stanowi sytuacja zagrożenia życia pacjenta.